Beekdalen

De beekdalen lopen van west naar oost door het landschap van de gemeente Venray. Het rivierdal van de Maas loopt van zuid naar noord.

Het Beekdallandschap is een van oorsprong laag gelegen, nat landschap met een kleinschalige structuur. Omdat de beekdalen gevoelig zijn voor hoog water, werd er van oudsher niet in gebouwd maar met name in gebruik genomen als weidegrond. Beekbegeleidende beplantingsstructuren en moerassige laagten zorgen ervoor dat de beekdalen als groene aders door het landschap lopen.

Tijdens de ruilverkavelingen zijn de beken op sommige plaatsen verregaand gekanaliseerd om water snel af te voeren. Het landschap rondom het beekdal werd hier grootschaliger en het oorspronkelijke beekdal kreeg hier minder ruimte. Hierdoor zijn veel kenmerkende elementen uit het beekdallandschap verdwenen en is ook de herkenbaarheid van het beekdallandschap grotendeels verdwenen. In tegenstelling tot vroeger komt er nog maar weinig beplanting voor in de beekdalen. Wel zijn nog beekbegeleidende bosstructuren aanwezig. Op sommige plekken is het meanderen van de beek weer hersteld of wordt dit in de toekomst nog hersteld en worden beplantingsstructuren hersteld.

Kenmerken

lagere ligging, de kleinschaligheid met openheid door doorzichten (bosjes, singels, kleine kavels) en anderzijds de weidse openheid van het beekdal
Verkaveling staat haaks op de beek
In het landschap staan grote solitaire bomen
Er is veelal sprake van lijnbeplanting en vlakbeplanting, kruisende wegen en solitaire incidentele bebouwing (niet gestructureerd qua verschijningsvorm en locatie) incidentele bebouwing
Reliëf haaks op de beek met de laagste delen nabij de beekloop en hogere delen verder van de beek af
Lager gelegen beekdalen kennen van oorsprong een vochtige bodem
Weinig bebouwing en anders in de vorm van linten op enige afstand van de beek en op hoger gelegen gronden op het aangrenzende landschap

Waarden

Een beekdal is bij uitstek een landschapstype voor waterberging
Afwezigheid van bebouwing in het beekdal; bebouwing alleen in linten op de hoger gelegen randen van het beekdallandschap
Het beekdallandschap vormt een robuust netwerk dat natuurgebieden met elkaar verbindt
Ecologische waardevolle vochtige en natte milieus liggen in het lager gelegen deel van het beekdal
Open zichtlijnen vanaf de randen van het beekdal richting de beek
Mozaïekstructuur tussen openheid van graslanden en landschapselementen

Opgaven

In de beekdalen spelen de volgende opgaven:

Landschap, natuur, water en bodem
De Europese Kaderrichtlijn Water stelt dat het watersysteem in 2027 op orde moet zijn. Dit vereist ecologisch, hydrologisch en geomorfologisch herstel van oppervlaktewateren en behoud of herstel van de fysisch-chemische toestand.
Klimaatadaptatie
Klimaatverandering vraagt om meer ruimte voor water en het langer vasthouden van water in droge perioden. Het toevoegen van groen, het ruimte geven aan beken, rivieren en de Maas zijn mogelijkheden om in te spelen op de klimaatverandering. De beekdalen kunnen bij uitstek bijdragen aan het bufferen van water.
Energietransitie
Realisatie van een zonneveld is mogelijk binnen een bestaand bouwvlak van maximaal 2 hectare. Uitgangspunt is volledige sloop van bedrijfsgebouwen. Als bestaande gebouwen blijven bestaan dienen eerst de bedrijfsdaken benut te worden en is een aanvullende investering in kwaliteit vereist.
Landbouwtransitie
Rundveehouderij met weidegang.
Vrijetijdseconomie
Ontsluiting van beekdalen voor ondergeschikt recreatief medegebruik.

Uitstraling landschap

Binnen het beekdallandschap wordt ingezet op herontwikkeling van de beekdalen, zodat deze weer zichtbaar en herkenbaar zijn in het landschap.
Hermeandering beken, vernatting, omvorming grondgebruik van bouwland naar kruidenrijke graslanden.
Versterken van het kleinschalige karakter van het beekdal, door middel van het toevoegen van (kleinschalige) landschapselementen.
Wegen worden landschappelijk aangezet met laanbeplanting.
De beek zelf wordt aangezet met beekbegeleidende beplanting op en langs de beek. Dit gebeurt met groepsgewijze aanplant, versterking van biodiversiteit en klimaatadaptief.
De beekdalen zijn in principe onbebouwd. Er wordt ingezet op vermindering van de bebouwing in het beekdal of hergebruik van bebouwing is voor recreatieve doeleinden. Alleen als bijzonder accent en in combinatie met beekdalontwikkeling (hermeandering, versterken beplanting, extensiveren landgebruik, verbeteren recreatieve gebruiksmogelijkheden etc.) is nieuwe bebouwing in het beekdal mogelijk.
Uitbreidingen van bestaande bedrijvigheid in het beekdal zijn alleen beperkt mogelijk aan randen van het beekdal. Daarbij behoud van de openheid van het beekdal (dus geen brede bebouwing aan beekdalrand en voldoende afstand tot de beek). Grootschalige bedrijvigheid is niet gewenst.
De ruimte rondom de beek of waterloop kan gebruikt worden voor natuurontwikkeling in combinatie met recreatiemogelijkheden, of het creëren van een landschappelijke overgang van het erf richting het landschap middels erf- of perceelsbeplanting.
Daar waar de beekdalen grenzen aan dorpsranden zoekt het dorp weer contact met het beekdallandschap en geeft de beek ruimte. Dit kan door de weg aan de buitenzijde van het dorp te leggen zodat woningen aan de voorzijde zicht hebben op het beekdal of de achterzijden landschappelijk in te passen.
De beekdalen vanuit het dorp weer toegankelijk maken voor wandelaars waar dat mogelijk is te combineren met de aanwezige natuur.

Uitstraling van erf en bebouwing

Gebruik gebiedseigen beplanting
Houtsingels op perceelsgrenzen
Landschappelijke inpassing achterzijden van bebouwing (bijv. d.m.v. hout-singels)
Kavel/Erf past in de kleinschalige landelijke omgeving door middel van toepassing erfbeplanting aan alle zijden van het erf
Bebouwing is gesitueerd aan en georiënteerd op de weg. Bebouwing wordt zo compact mogelijk gehouden in verband met gewenste afstand tot het beekdal.
Bebouwing staat altijd op enige afstand van de ontsluitingsweg zodat er een groen en representatieve voortuin gecreëerd kan worden
Bebouwing staat parallel aan de weg
Bebouwing sluit aan bij streekeigen architectuur
Streekeigen bebouwing in de (nabije) omgeving kan dienen als inspiratie
Welstandscriteria Buitengebied